Με αφορμή την Ημέρα Μνήμης για την Γενοκτονία των Ποντίων, η εκπαιδευτικός και συγγραφέας Αγγελική Παμπουκίδου μιλά για την εκκωφαντική σιωπή του ελληνικού κράτους και την ηχηρή απουσία των αναφορών σχετικών με την Γενοκτονία στα σχολικά εγχειρίδια.
Το παιδικό παραμύθι «Οι Νεράιδες και Υπερήρωες του Πόντου» απευθύνεται σε μικρά και μεγάλα παιδιά. Τα μικρά παιδιά θα γοητευθούν από το παραμύθι και τα μεγάλα από τους συμβολισμούς που αυθόρμητα θα αποκωδικοποιούν.
Όμως, το βασικότερο όλων είναι ότι με την ανάγνωση του παραμυθιού το παιδί μπαίνει στη διαδικασία να κατανοήσει μια τόσο σκληρή αλήθεια, όσο η Γενοκτονία, ανώδυνα, αναίμακτα, χωρίς βάναυσες εικόνες και χωρίς να νιώσει αισθήματα μίσους κι εκδίκησης. Αντιλαμβάνεται με απλό τρόπο την ιστορία των προγόνων του και συνειδητοποιεί πόσο ηρωική είναι αυτή και πόσο περήφανο πρέπει να νιώθει το ίδιο για την καταγωγή του! Πολλές δεκαετίες κουβαλήσαμε άδικα, αναίτια σύνδρομα ενοχικά, σύνδρομα κατωτερότητας.
Είναι αδιανόητο να γνωρίζουμε εμείς αυτήν την τιμή, την ιστορία, τη διάλεκτο και να μην τα μεταλαμπαδεύσουμε στα παιδιά μας. Ούτως ή άλλως -και το λέω με πόνο ψυχής- κάθε μέρα πεθαίνουν λέξεις ποντιακές που δε χρησιμοποιούνται πια, μέρος των ηθών κι εθίμων, ένα κλαδί της λύρας, ένα τσαλίμι σε κάποιο χορό. Αν δε γίνει εγκαίρως αυτή η μετάδοση, το στοιχείο, η ιδέα του Πόντου, θα καταντήσει μουσειακό είδος, που δε θα έχει καμία βιωματική και συναισθηματική βάση.
Όμως με την εκκωφαντική σιωπή του ελληνικού κράτους και την ηχηρή απουσία των αναφορών στα σχολικά εγχειρίδια έχουμε κι ένα άλλο ηθικό χρέος απέναντι στην ιστορία: την αποκατάσταση της αλήθειας και της δικαιοσύνης. Προσωπικά με στοίχειωσε η μορφή της μάνας που άφησε άταφα τα μωρά της στις πορείες θανάτου κι έπρεπε να συνεχίσει να ζει με όλα τα ενοχικά σύνδρομα που την ακολουθούσαν.
Κανείς δεν τιμωρήθηκε, δεν πλήρωσε γι’ αυτά τα μωρά, γι’ αυτή τη μάνα, για τις μαζικές δολοφονίες στην καθ’ ημάς Ανατολή. Κανείς δεν παραδειγματίστηκε. Αντίθετα, η ιστορία μετουσίωσε έναν κατά συρροή δολοφόνο γενεών σε χαρισματική πολιτική προσωπικότητα, μετέτρεψε έναν (και τους ομοίους του) ανισόρροπο και διαταραγμένο ηγέτη σε (θα μου επιτρέψετε τον εκχυδαϊσμό) μάγκα της πολιτικής, αφού υπήρξε παράδειγμα προς μίμηση και μέγας δάσκαλος για τον άλλο μεγάλο διαταραγμένο της ιστορίας. Μαθηματικός δεν είμαι, αλλά εδώ 1+1=2. Αν υπήρχαν βαριές συνέπειες για τη Γενοκτονία που προηγήθηκε, θα είχαμε αποφύγει τη δεύτερη. Θα είχαμε ίσως αποφύγει την κατ’ εξακολούθησιν γιγάντωση της καταστρατήγησης, της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που μέχρι τις μέρες μας παρακολουθούμε δυστυχώς να εκτυλίσσεται στη γείτονα.
Οι φυσικοί εγκληματίες και αυτουργοί δεν υπάρχουν πια. Αυτό λοιπόν που μπορούμε να διεκδικήσουμε είναι η αποκατάσταση της αλήθειας. Για να φτιάξουμε έναν καλύτερο και πιο ειλικρινή κόσμο για τα παιδιά μας, τους μαθητές μας, τους αναγνώστες μας, όπου η ατιμωρησία δε θα παρέχει άλλοθι στον επίδοξο εγκληματία να διαπράξει το έγκλημα. Τους το οφείλουμε!
Αγγελική Παμπουκίδου
εκπαιδευτικός και συγγραφέας του ιστορικού μυθιστορήματος “Οι Νεράιδες του Πόντου” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πηγή και το παιδικό παραμύθι “Νεράιδες & Υπερήρωες του Πόντου” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις iWrite