Γεια σας, κ. Καραναύτη! Ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο που αφιερώνετε στην ομάδα μας «βιβλιοφάγοι».
- Για αρχή πείτε μας λίγα λόγια για εσάς για να σας γνωρίσουμε λίγο καλύτερα.
Μεγάλωσα στη Θεσσαλονίκη και σπούδασα γραφιστική στην Αθήνα. Η τέχνη της τυπογραφίας με τράβηξε κοντά της πριν ακόμα τελειώσω τις σπουδές μου. Ταξιδεύω με κάθε ευκαιρία.
- Μπορείτε να μας εξηγήσετε ποια ακριβώς είναι η δουλειά ενός σχεδιαστή εξωφύλλου και μακέτας;
Σχεδιαστής είναι ο άνθρωπος που αφιερώνει ώρες κάθε μέρα να παρακολουθεί τι εξώφυλλα βιβλίων εκδίδονται, πώς εξελίσσονται τα διαφορετικά ρεύματα αισθητικής σε παγκόσμιο επίπεδο, τι αποτελεί σύνηθες και τι πρωτοποριακό στα εξώφυλλα των βιβλίων της κατηγορίας κάθε έργου αντίστοιχα και άλλα πολλά.
Ουσιαστικά, είναι ο άνθρωπος που θα πάρει την ιδέα του συγγραφέα και θα την κάνει εικόνα, δίνοντάς της μορφή, δύναμη και αποτελεσματικότητα. Είναι ο άνθρωπος που θα εξασφαλίσει ότι το εξώφυλλο ενός βιβλίου θα οδηγήσει τον υποψήφιο αναγνώστη να το ξεχωρίσει και να το πάρει στα χέρια του σε ένα βιβλιοπωλείο ή σε μία έκθεση βιβλίου.
Τέλος, είναι ο επαγγελματίας που θα προετοιμάσει με αψεγάδιαστο τρόπο τη μακέτα εξωφύλλου – οπισθοφύλλου, από τεχνικής άποψης, ώστε να εκτυπωθεί ένα αρτιότατο ποιοτικά βιβλίο: ελέγχει αποστάσεις, διαχωρισμό χρωμάτων, σημεία κοπής, bleeds και slug areas, καθώς και μία σειρά από δεκάδες άλλα ζητήματα. Μάλιστα, όση έμπνευση και αν υπάρχει, αν ο σχεδιαστής δεν είναι ικανός να χειριστεί με ευκολία όλα αυτά τα τεχνικά θέματα μίας μακέτας, το τελικό αποτέλεσμα θα αποδειχθεί το λιγότερο ερασιτεχνικό!
Ο εκδοτικός μας, όπως βλέπετε, δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην τέχνη της γραφιστικής και εγγυάται την αισθητική του τελικού αποτελέσματος. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο για το πόσο περήφανοι είμαστε για τα εξώφυλλά μας και τυχεροί εμείς που εργαζόμαστε σε ένα τόσο δημιουργικό περιβάλλον, γεμάτο προκλήσεις!
- Είστε ελεύθερος επαγγελματίας ή συνεργάζεστε αποκλειστικά με τις εκδόσεις Πηγή/ iWrite;
Συνεργάζομαι τα τελευταία 6 χρόνια αποκλειστικά με τον Πρότυπο Όμιλο Πολιτισμού Πηγή, που περιλαμβάνει τις εκδόσεις Πηγή, τις εκδόσεις iWrite και τις εκδόσεις Δαιδάλεος.
- Πριν ξεκινήσετε να σχεδιάζετε το εξώφυλλο ενός βιβλίου το διαβάζετε;
Πριν το βιβλίο φτάσει στα χέρια μας, έχει ήδη περάσει από τα χέρια ενός επαγγελματία φιλολόγου και επαγγελματία αναγνώστη. Εμείς, λοιπόν, μελετούμε την αναλυτική έκθεση του επαγγελματία αναγνώστη, ως προς την περίληψη, τις δυνατές εικόνες του βιβλίου, όλα τα ιδιαίτερά του χαρακτηριστικά. Συνεργαζόμαστε με το τμήμα επαγγελματιών αναγνωστών, ο καθένας εκ των οποίων εστιάζει σε ένα συγκεκριμένο είδος (μυθιστορήματα, φανταστική λογοτεχνία, ποίηση, DIY βιβλία, τεχνικά συγγράμματα κ.λπ.).
- Έχετε κάποια επαφή με τον συγγραφέα του βιβλίου του οποίου σχεδιάζετε το εξώφυλλο; Έχει λόγο ο συγγραφέας στο τελικό αποτέλεσμα;
Το κάθε εξώφυλλο είναι προϊόν δημιουργικού διαλόγου ανάμεσα σε εμάς και τους συγγραφείς. Από τη μια καλούμαστε να δώσουμε εικόνα στο όραμά του, από την άλλη, εμείς είμαστε οι επαγγελματίες που γνωρίζουμε καλύτερα από αυτόν τις τάσεις της αισθητικής και το τι χρειάζεται ένα εξώφυλλο για να κερδίσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Τον συμπεριλαμβάνουμε, λοιπόν, στην “έμπνευση” και μπορώ να πω ότι κάθε συγγραφέας είναι απόλυτα ικανοποιημένος με το τελικό αποτέλεσμα.
- Πιστεύετε ότι το πρώτο που θα τραβήξει έναν αναγνώστη στο να διαλέξει ένα βιβλίο είναι το εξώφυλλο;
Το εξώφυλλο είναι μαζί με τον τίτλο του πάντα η πρώτη εντύπωση του βιβλίου για τον αναγνώστη. Αν η πρώτη εντύπωση είναι αρνητική ή βαρετή, ο αναγνώστης δεν θα καθυστερήσει να το προσπεράσει.
- Η εικόνα του εξωφύλλου προοικονομεί το βιβλίο; Προϊδεάζει τον αναγνώστη για το τι θα διαβάσει;
Βεβαίως. Αυτός είναι ένας από τους στόχους μας. Η γραφιστική είναι μία εφαρμοσμένη τέχνη που επιτελεί κάποιους σκοπούς. Στο εξώφυλλο αυτός ο σκοπός είναι ίσως ο σημαντικότερος. Ένας ακόμα στόχος μας είναι προκαλέσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη, όπως είπα και παραπάνω. Να του εξάψει το ενδιαφέρον, ίσως. Να τον “αναγκάσει” να το πάρει στα χέρια του και να το ξεφυλλίσει. Συμβάλλει και το οπισθόφυλλο αλλά αυτό αποτελεί αρμοδιότητα άλλου τμήματος.
- Μελετάτε τις τάσεις που επικρατούν στο εξωτερικό σε σχέση με τη δουλειά σας;
Σαφώς και μελετούμε τις τάσεις και ιδιαίτερα του εξωτερικού, όπως εξήγησα και παραπάνω. Οι νέες τάσεις, στον χώρο μας τουλάχιστον, είναι κάτι που δε συμβαίνει συχνά. Δηλαδή να βγει ένα εξώφυλλο που να είναι ανεπανάληπτο. Και φυσικά, λέγοντας ανεπανάληπτο, δεν πρέπει να μπερδευτούμε με το μοναδικό, όλα τα εξώφυλλα είναι μοναδικά. Νέα τάση για παράδειγμα μπορεί να θεωρηθεί ο μινιμαλισμός που υπάρχει για περισσότερα από 50 χρόνια. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν μελετάμε δουλειές συναδέλφων, η γραφιστική δεν είναι κάτι στατικό, εξελίσσεται. Η έρευνα πριν τη δημιουργία κάθε εξωφύλλου είναι σημαντική και μάλιστα, πολύ συχνά, αποτελεί πηγή έμπνευσης. Στόχος και πρόκλησή μας είναι να βρισκόμαστε στην “πρωτοπορία”, αν θέλετε, ενώ συμμετέχουμε σε μεγάλες διεθνείς εκθέσεις βιβλίου.
- Από πού δέχεστε επιρροές για τη δουλειά σας; Παρακολουθείτε γενικά τα καλλιτεχνικά δρώμενα στην Ελλάδα και το εξωτερικό;
Δέχομαι επιρροές από την τέχνη γενικότερα. Σίγουρα από τις προφανείς ζωγραφική – φωτογραφία αλλά και από λιγότερο συνδεδεμένες, όπως η μουσική, η οποία είναι πάντα εκεί στη δημιουργία ενός εξωφύλλου. Ευτυχώς η τέχνη είναι παντού γύρω μας, μένει απλώς να την παρατηρήσουμε. Όπως είπα και παραπάνω, συμμετέχουμε σε μεγάλες εκθέσεις βιβλίου του εξωτερικού και μέλη τις ομάδας μας έχουν επισκεφτεί τη μεγαλύτερη έκθεση βιβλίου, αυτήν της Φρανκφούρτης.
- Υπάρχει κάποιος σχεδιαστής εξωφύλλων τον οποίο θαυμάζετε;
Οι σχεδιαστές εξωφύλλων σπάνια αναφέρονται και όταν συμβαίνει αυτό, είναι στις εσωτερικές σελίδες, οπότε αδυνατώ να το προσωποποιήσω. Επίσης η δημιουργία ενός εξωφύλλου είναι συχνά ομαδική δουλειά. Σίγουρα υπάρχουν εξώφυλλα που έχουν χαραχτεί στο μυαλό μου και πάντα προσπαθώ να «συναγωνιστώ».
- Διαβάζετε και άλλα βιβλία εκτός από τα βιβλία των οποίων καλείστε να σχεδιάσετε τα εξώφυλλα;
Μόνο όσα έχουν ωραία εξώφυλλα! 😛
- Κατά τη γνώμη σας, τι κάνει ένα εξώφυλλο να ξεχωρίζει;
Αν ένας σχεδιαστής ακολουθήσει τη «συνταγή» και τους κανόνες, θα βγει ένα επαγγελματικό και αξιοπρεπές εξώφυλλο. Για να ξεχωρίσει όμως, χρειάζεται η δημιουργία. Αυτό σημαίνει αφοσίωση, έρευνα, ανοιχτό μυαλό και έμπνευση.
- Πιστεύετε ότι ένας εκδοτικός πρέπει να τολμά να ξεφεύγει από την πεπατημένη σε σχέση με τα εξώφυλλα;
Για τους λόγους που γράφω και παραπάνω, το οφείλει.
- Πιστεύετε ότι τα e–books κερδίζουν έδαφος έναντι των παραδοσιακών βιβλίων;
Σαφέστατα, γι’ αυτό άλλωστε έχουμε κι εμείς τμήμα ebooks, το οποίο και ενδυναμώνουμε συνεχώς. Βεβαίως και για τα ebooks ισχύει ό,τι είπαμε παραπάνω για το “χάρτινο”. Η διαφορά είναι ότι αντί για το γνωστό σε όλους μας, κλασικό, συμβατικό βιβλιοπωλείο, το ebook καλείται να κερδίσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη στον εικονικό κόσμο, τον κόσμο του διαδικτύου. Εκεί, όμως ο σχεδιασμός έχει άλλη διαδικασία. Εννοείται ότι οι λάτρεις του “χάρτινου” βιβλίου θα παραμείνουν λάτρεις του. Μια μεγάλη μερίδα αναγνωστών, θεωρώ ότι δεν θα “προδώσει” ποτέ το βιβλίο στην “κλασική” του μορφή.
- Κ. Καραναύτη, σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο που μας διαθέσατε. Αν υπάρχει κάτι που ξέχασα να σας ρωτήσω, νιώστε ελεύθερα να μας το πείτε εδώ.
Ήταν χαρά μου κ. Χαριλάου. Σας ευχαριστώ και εγώ για τις εύστοχες ερωτήσεις σας.
Αντώνης Καραναύτης
Director Graphic Designer εκδόσεων iWrite – εκδόσεων Πηγή – εκδόσεων Δαιδάλεος
ΠΗΓΗ: ΒΙBΛΙOΦΙΛΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΒΙΒΛΙΟΦΑΓΟΙ